Reactie Patiëntenfederatie Nederland op regeerprogramma
Ondanks een aantal goede plannen en ambities van het kabinet, heeft Patiëntenfederatie Nederland nog veel vragen en enkele zorgen over het vrijdag gepresenteerde regeerprogramma van Kabinet Schoof.
Zo stelt het kabinet dat de wachtlijsten in de medisch specialistische zorg toenemen als het eigen risico vanaf 2027 verlaagd wordt. Hoewel de Patiëntenfederatie die toename nog moet bezien, wil het kabinet dit probleem onder andere ondervangen door ‘de zorgvrager met de grootste urgentie’ als eerste van de wachtlijst te halen. Patiëntenfederatie Nederland heeft hier veel vragen over. Op basis van welke criteria gebeurt dit? En wie gaat dit bepalen en controleren?
Directeur-bestuurder Arthur Schellekens: “Tijdens corona werd veel reguliere zorg afgeschaald en moesten veel patiënten te lang wachten op een behandeling of operatie. Met ernstigere klachten en zelfs blijvende gezondheidsschade tot gevolg. We moeten ervoor waken dat dit geen systeem wordt waarin bijvoorbeeld de mondigste patiënten het snelst geholpen worden. Wat daarom nodig is, is goed inzicht in de wachttijden en welke patiënten op welke behandeling wachten. Zorgaanbieders moeten hier in de regio vervolgens veel beter op samenwerken om die wachtlijsten te verkorten.”
Tegenover deze zorgen is Patiëntenfederatie Nederland positief over enkele ambities om de druk op de zorg(verleners) te verlagen. Door AI en digitale zorg op een goede en veilige manier in te zetten kan de zorg passender worden en kunnen zorgverleners meer tijd besteden aan patiënten die dat nodig hebben. Patiëntenfederatie Nederland is ook blij met de plannen voor betere databeschikbaarheid en gegevensuitwisseling in de zorg. Zo pleiten wij al lang voor de ‘opt-out’ bij toestemming voor het delen van medische gegevens. Nu werkt dit nog andersom en moeten patiënten vooraf expliciet toestemming hebben gegeven. Waardoor zorgverleners in een spoedsituatie niet op tijd zicht hebben op belangrijke medische gegevens, zoals allergieën of medicatiegebruik. “Verreweg de meeste patiënten willen en gaan ervan uit dat zorgverleners op de hoogte zijn van hun medisch dossier, zeker in spoedsituaties. Een opt-out kan veel tijd besparen en onnodige fouten voorkomen. En patiënten die bezwaren hebben kunnen aangeven dat hun gegevens niet gedeeld mogen worden. Patiënten moeten hier natuurlijk wel goed over geïnformeerd worden,” aldus Schellekens.
Houd zicht op kwaliteit
Waar Patiëntenfederatie Nederland ook positief over is, is de ambitie van het kabinet om de verschillende zorgwetten in de ouderenzorg beter op elkaar aan te laten sluiten. Dit om te voorkomen dat ouderen en hun naasten verdwalen tussen de verschillende zorgloketten. Ouderen moeten kunnen rekenen op goede zorg die bij hen past, intramuraal of extramuraal, en hier makkelijk toegang toe hebben. In dat kader is het ook positief dat het kabinet de noodzaak van voldoende gekwalificeerd personeel onderschrijft.
Maar om die goede zorg te garanderen waarschuwt Patiëntenfederatie Nederland wel expliciet voor de ambitie van het kabinet om (onder andere in de ouderenzorg) de administratieve lasten voor zorgverleners te verminderen. Natuurlijk moet overbodige administratie worden uitgebannen, maar het verminderen hiervan mag volgens Patiëntenfederatie Nederland nooit ten koste gaan van zicht op kwaliteit van zorg. Zorgaanbieders moeten dat registreren en dat laten zien. Schellekens: “Juist in tijden van krapte moeten patiënten inzicht krijgen en houden in de kwaliteit van zorgaanbieders. Daarnaast moet deze informatie gebruikt worden om zorgaanbieders van elkaar te laten leren en zichzelf te verbeteren.”
Waar kunnen patiënten straks op rekenen?
Tot slot mist Patiëntenfederatie Nederland in het regeerprogramma een concrete aanpak om de grote medicijntekorten tegen te gaan en is er nog te weinig aandacht voor de aanpak van de stapeling van zorgkosten. Zo had Patiëntenfederatie Nederland gehoopt dat er concrete stappen gezet zouden worden om mondzorg (deels) weer op te nemen in het basispakket: “Als je ziet hoe uitgesproken veel partijen hierover waren in de verkiezingscampagne, valt het tegen dat hier nu niks over geschreven wordt,” aldus Schellekens. Patiëntenfederatie Nederland hoopt dat het kabinet hier alsnog toe te bewegen valt: “Op deze en andere thema’s is Patiëntenfederatie Nederland bereid om constructief mee te denken om de zorg voor patiënten te verbeteren en de positie van patiënten te versterken. Patiënten begrijpen dat de zorg moet en gaat veranderen, maar willen wel weten hoe. Ze hebben recht om snel te weten waar zij in de toekomst op kunnen rekenen.”
