Patiëntenorganisaties: grote zorgen over toekomst verpleeghuiszorg en wijkverpleging

Patiëntenfederatie Nederland, Alzheimer Nederland en Spierziekten Nederland maken zich grote zorgen over de toekomstige kwaliteit van de verpleeghuiszorg en de wijkverpleging. Dat schrijven we in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer in aanloop naar het Kamerdebat over de  ouderenzorg. Het recent ingevoerde Generiek Kompas dat de oude kwaliteitskaders Verpleeghuiszorg en Wijkverpleging heeft vervangen, is volgens ons een grote stap in de verkeerde richting: “Cliënten weten niet meer op welke zorg zij nog kunnen rekenen", zo staat in onze brief aan de Tweede Kamer.

Patiëntenfederatie Nederland heeft lang meegepraat over de invulling van het Generiek Kompas, maar besloot eerder dit jaar haar handen ervan af te trekken. Toch is het kompas ingevoerd. De nieuwe afspraken bevatten volgens ons teveel verslechteringen voor cliënten en hun naasten ten opzichte van de oude kwaliteitskaders. Veel kwaliteitseisen - waar aanbieders in voorgaande kwaliteitskaders aan moesten voldoen - zijn losgelaten: “Zorgaanbieders kunnen straks doen en laten wat zij willen, zonder dat we ook maar enigszins zicht hebben op de kwaliteit zorg die zij leveren. Daar maken wij ons ernstig zorgen over,” aldus onze directeur-bestuurder Arthur Schellekens.

Meer medicatiefouten

Een voorbeeld van een kwaliteitseis die is losgelaten is de indicator medicatieveiligheid. Medicatie toedienen aan cliënten komt vaak heel nauw en is foutgevoelig. Voorheen waren verpleeghuizen verplicht om medicatiefouten te registreren en te rapporteren over wat ze doen om die fouten in de toekomst te voorkomen. Dit leidde tot zicht op welke fouten vaak worden gemaakt en tot ‘leren en verbeteren’. In het Generiek Kompas zijn hier geen concrete afspraken over gemaakt. Schellekens vreest daardoor het ergste: “Dit gaat onherroepelijk leiden tot meer fouten met soms hele nare gevolgen voor patiënten, maar zicht hebben we er niet meer op.”

30 minuten-norm losgelaten

Ook zijn zorgaanbieders door het Generiek Kompas niet meer verplicht gesprekken met cliënten te voeren over welke zorg zij in welke situatie nog wenselijk vinden. Daarnaast is er geen verplichting tot het monitoren van de belastbaarheid van mantelzorgers, wordt valpreventie niet gemonitord en is zelfs de 30 minuten-norm losgelaten. Schellekens: “Voorheen waren verpleeghuizen verplicht ervoor te zorgen dat er altijd binnen 30 minuten een arts ter plaatse kan zijn als dat nodig is, maar ook deze eis is verdwenen. De houvast voor cliënten en hun naasten verdwijnt. We hebben straks geen idee meer welke zorgaanbieder wel goede zorg levert en welke niet,” aldus Schellekens.

Van harde cijfers naar verhalen

Dat komt ook door de manier waarop zorgaanbieders over hun kwaliteit volgens het nieuwe kader mogen rapporteren. Waar zorgaanbieders op basis van de eerdere kwaliteitsafspraken concrete, objectieve cijfers over verschillende kwaliteitsindicatoren moesten rapporteren die je op verschillende niveaus met elkaar kunt vergelijken, mogen zorginstellingen dit straks op zelfgekozen onderwerpen ‘beeldend en verhalend’ en met ‘open gesprekken’ gaan doen: “Maar dat is ons te abstract en niet concreet genoeg. Een goed communicatiebureau maakt je nog geen goed verpleeghuis,” aldus Schellekens.

In de brief die Patiëntenfederatie Nederland hier samen met Alzheimer Nederland en Spierziekten Nederland over gestuurd heeft, vragen de organisaties de politiek ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de verpleeghuiszorg en wijkverpleging geborgd wordt en dat we zicht houden op de kwaliteit. Cliënten moeten namelijk altijd kunnen rekenen op kwalitatief goede en veilige zorg.

Lees de volledige brief hieronder.

Is deze pagina nuttig?
Bedankt voor je feedback!